“Omdat mijn vader misdaadjournalist was, wilde ik juist geen misdaadjournalist worden. Je kent het wel als je puber bent en jezelf wil afzetten tegen je ouders.” Door een tip die hij ontving rondom de zaak van grote crimineel Mink K. wurmde hij zich toch de misdaadverslaggeving in. Dit was zijn eerste grote zaak. Op ongelukkige wijze resulteerde dit in zijn eerste ervaring met zware misdadigers. Ongelukkig, omdat Voskuil door deze zaak 18 dagen in de gevangenis zat. “Ik zat daar met onder meer drugsverslaafden, iemand die voor doodslag in voorarrest zat en een zware crimineel. Op de een of andere manier heb ik daarvan kunnen leren. Je kan je beter verplaatsen in wat gevangenen doormaken. Er is weinig zo geestdodend als de hele dag in een cel zitten. Je wordt echt geleefd.”

De rechter wilde dat hij zijn bron vrijgaf, maar Voskuil hield voet bij stuk en beschermde de anonieme bron. In de gevangenis resulteerde dit tot aanzien. “Ik hoorde: Voskuil, je staat in de krant! En ik kreeg overal kranten naar me toe gegooid vanaf de stalen balkons.” Uiteindelijk werd Voskuil in het gelijk gesteld. Deze harde ontmoeting met de misdaadjournalistiek heeft hem niet afgeschrikt. Dankzij naamsbekendheid kreeg Voskuil meer tips voor misdaadonderzoek en bleef het balletje rollen.

Podium voor criminelen

Toch kan Voskuil soms een beetje bewondering opbrengen voor criminelen. “Zoals het verhaal over de kluisroof in een Antwerpse Joodse wijk uit de podcast ‘De Kunst van het Verdwijnen’. Ik vind het geniaal. Hoe mensen op dat idee komen.” Voskuil durft dit ook toe te geven in zijn verhalen. “Je kan heel hoogdravend doen over journalistiek, maar we zijn ook bezig met vermaak. Je wilt dat je artikel gelezen wordt. Dus we zijn niet alleen maar aan het informeren, maar ook een beetje aan het entertainen.”

Ook misdaadjournalisten moeten zich houden aan hoor en wederhoor. Maar niet iedereen vindt dat je criminelen een podium moet geven met media-aandacht. Volgens Voskuil hangt dit af van de toon. “Ik weet niet of je de uitzending van Willem Holleeder kent in College Tour? Daarvan kan je je afvragen, waarom zou je dat doen? Omdat je daar toch altijd een voorbeeldfiguur hebt zitten. Ik vind niet dat je criminelen moet gaan vereren.”

Wel moet je volgens Voskuil  heel duidelijk door laten klinken dat deze daden ernstige gevolgen hebben en trauma’s veroorzaken. “Een nadelig gevolg voor de samenleving kan zijn, dat mensen het beroep gaan romantiseren en er tot toe aangetrokken worden. Daarom moet je ook de donkere kant van het leven van criminelen beschrijven.”

Voskuil heeft zelf ook ooit een crimineel een podium gegeven. Hij weet niet of het te sensationeel is. “Ik heb een interview gehad met Mink K.. De crimineel uit de zaak waardoor ik in de gevangenis belandde. Ik vroeg hem waarom hij bepaalde keuzes heeft gemaakt. En waarom hij vindt dat het niet verkeerd is om gangster te zijn. In dit interview heb ik hem wel een podium gegeven om zijn kant van het verhaal te doen. Aan de andere kant is het een fascinerend inkijkje in het brein van een crimineel.”

Criminelen kunnen ook misbruik maken van media-aandacht. “Er zijn echt wel gevallen bekend dat criminelen aan journalisten vragen of ze kunnen schrijven over cocaïne dat in beslag is genomen. Dan hebben ze een bewijsje om te laten zien dat een partij weg is. Terwijl ze het zelf achterover hebben gedrukt. Andere criminelen zoeken de media omdat ze een verhaal te vertellen hebben.” Daarbij zegt Voskuil dat je criminelen ook niet zomaar een podium moet geven. Je moet het verhaal altijd kunnen checken.

De Zwarte Dag van Hans

We zien steeds meer true crime verhalen verschijnen in de media via bijvoorbeeld podcasts, documentaires of boeken. Voskuil vindt dat deze verhalen niet altijd journalistiek verantwoord zijn. “Dan kom je aan bij het einde van een podcast en dan denk ik: je trekt conclusies die je helemaal niet kan trekken op basis van deze ene bron. “ Hierdoor maken ze verhalen te sensationeel.

‘De zwarte dag van Hans’ is de naam van Voskuil’s populaire true crime podcast. Het gaat over de moord van oud-inlichtingenmedewerker Hans van der Ven. Toen Hans dood in zijn bad werd gevonden, was Annique Botermans in zijn huis. De dood van Hans is destijds bestempeld als een natuurlijke dood. Voskuil had hier vraagtekens bij en ging op onderzoek uit.

Het bijzondere aan dit onderzoek is dat er toegang verleend werd tot de plaats delict. Het lijkt bijna op een recherche onderzoek. “Ik ben nog nooit zo diep in een zaak gedoken”. De politie heeft meer bevoegdheden maar toch heeft journalistiek onderzoek voordelen volgens Voskuil. “Journalisten pakken de telefoon en gaan bellen. De politie moet eerst een onderzoeksplan maken en bij de rechter-commissaris bevoegdheden aanvragen. Dat is veel meer geprotocolleerd.”

Joviale mensen

Annique Botermans heeft in de podcast gezegd niet schuldig te zijn voor de dood van Hans. Tal van criminelen die één of meerdere moorden op hun geweten hebben, hebben dit wel bekend aan Voskuil. “Dat weet je van te voren. Ik ben vooral benieuwd hoe die mensen zich daarover uitspreken. Ik heb bijvoorbeeld een spijtoptant van de maffia gesproken. Die heeft verschillende moorden gepleegd voor ‘ndrangheta, de Zuid-Italiaanse maffia. Ook één in Nederland en dat was zijn beste vriend. Hij dacht dat zijn vriend hem belazerd had met drugs. Later bleek dat iemand anders die drugs had. Aan die moord dacht hij nog wel eens terug zei hij.”

Van een echte vriendschap met een crimineel is nooit sprake geweest, maar Voskuil kan wel vriendschappelijk met ze omgaan. “Het is wel zo dat misdadigers vaak joviale, gevatte mensen zijn. Ik kan vaak ontzettend met ze lachen. Ik vraag ook wel eens ‘hoe gaat het met je kinderen?’. Ze hebben namelijk niet alleen hun criminele kant. Maar ik heb ook wel eens in een hoekje gestaan met een doorgesnoven crimineel die super kwaad was.”

De interesse die Voskuil heeft in zijn criminele bronnen zorgt voor een goede informatiepositie. “Je moet niet met het veroordelende vingertje omhoog zitten.” Toch heeft Voskuil wel geleerd om niet te close te worden met criminelen. “Dat vind ik achteraf gekkenwerk van mijn vader. Dat hij criminelen naar zijn woonhuis haalde en voorstelde aan de kinderen. Ik hou het liefst werk en privé zoveel mogelijk gescheiden.”