Van achterin een busje tot het geruststellen van boze boeren.
interview, gepubliceerd op 16 Sep 2019, door Hidde van Slooten

Gerda Bosman (51) is eindredacteur van de Kennis van Nu en Focus. Haar werk voor zowel TV als radio is onvoorspelbaar en onmisbaar. ‘Zonder mijn werk, kunnen de anderen hun werk niet goed doen.’

‘Ik heb een boze boer moeten kalmeren omdat een van onze verslaggevers per ongeluk over zijn land liep. En een dag later zat ik in een vergadering over nieuwe items in ons programma te spreken. Dat laat wel zien hoe divers mijn baan is. Het is vooral veel geregel, maar elke dag heeft het geregel een andere invulling.’

Haar taken zijn om de grote lijnen uit te zetten, bepalen wat voor programma ze willen maken en voor wie, maar ook schema’s maken voor de redacteuren en verslaggevers en het evalueren van de uitzendingen.

Hoewel de taken als eindredacteur hetzelfde zijn voor TV als radio, is er toch een wereld van verschil. ‘TV is veel meer afgewerkt, wat meer perfectionistisch. Radio is sneller, je moet je elke dag afvragen hoe je de zendtijd vult met zinnige radio. Bij TV kan je iets meer de tijd nemen voor de producties.’

Sociaal

Dat Bosman op het Mediapark zou gaan werken, had ze zelf vroeger nooit bedacht. Ze had de kunstacademie gedaan in Kampen en Slavische talen aan de Universiteit van Amsterdam. Toch was het leven als kunstenares niks voor haar. ‘Het is een eenzaam bestaan. Kunst heeft toch een klein bereik, misschien dat er veertig man in een zaaltje kwamen kijken. Ik was toch te sociaal ingesteld om daar voldoening uit te halen.’

Op zoek naar iets anders kwam ze via een cursus itemregie en een vriend van een vriend in aanraking met de journalistiek. Haar eerste voetstappen in de journalistiek waren bij de Leidse lokale omroep Holland Centraal. ‘Mijn taak was om te zorgen dat de apparatuur niet omviel in het busje onderweg naar een live uitzending.’

Klik

Door haar ervaring in de itemregie werd Bosman gevraagd door een kennis van een vriend om programma’s samen te maken voor TV West en RTV Rijnmond. ‘Op een dag stond die vriend voor mijn deur. ‘Ik heb je nodig Gerda, ik heb een grote klus voor ons.’ Die samenwerking klikte echt heel goed.’

Toen haar compagnon ziek werd, besloot ze journalistiek te gaan studeren in Tilburg. Daar in het zuiden ontdekte ze haar liefde voor de wetenschapsjournalistiek. Na enkele stages, werk als freelance wetenschapsjournalist, werd ze gevraagd voor het eindredacteurschap van het TV-programma van de Kennis van Nu en het radioprogramma Focus. ‘Ik blijf dit werk nog wel een tijd doen, maar ik sluit niet uit dat ik mijn carrière bij de lokale omroep afsluit.’

Slow radio

Met het programma Focus, maakt Bosman ‘slow radio.’ ‘We nemen de tijd om onderwerpen goed uit te diepen en gasten hun verhaal te vertellen. In tegenstelling tot overdag, waar de waan van de dag overheerst, richten wij ons op de achtergronden, losgebonden van de actualiteit en de hypes. Als Focus hebben we niets te maken met ‘het gesprek van de dag’, hoogstens als aanleiding om dieper op een onderwerp in te kunnen gaan.’

Met deze visie lukt het Focus om elke nacht tussen de 25 duizend en 30 duizend luisteraars naar Radio 1 te lokken, waardoor de zender marktleider is in de nacht. ‘Onze luisteraars zijn niet te definiëren in een vaste groep. Er luisteren mensen die toevallig nog wakker zijn, maar ook mensen die echt geïnteresseerd zijn in wetenschap.

‘Omdat de doelgroep zo breed is, maken we een zo toegankelijk mogelijk programma. Geen jargon, afwisseling met wat muziek die de gast zelf meeneemt en wordt niets als bekend veronderstelt. Onze presentatoren zijn hier heel belangrijk in. Wat zij willen weten omdat ze nieuwsgierig zijn, wil de luisteraar vaak ook weten.’

Podcast

Focus is niet alleen marktleider in de nacht. Het programma is ook als podcast populair. ‘Dat komt omdat de podcast vibe en de vibe van radio in de nacht hetzelfde is. Diepgang, de tijd nemen voor onderwerpen, achtergronden dat wil de podcast luisteraar en dat is ons programma, dus voor een podcast werkt die formule ook.’

‘Het voordeel van een wetenschapsprogramma is dat wetenschap alles is. Van data analyse in de sport, tot de nieuwste ontwikkelingen op technologisch gebied, tot het genezen van kanker, alles is wetenschap. Daardoor hebben we een onuitputtelijke bron aan onderwerpen en elk onderwerp spreekt ook weer andere mensen aan. Deze diversiteit maakt het maken van Focus zo leuk.’

‘Het maken van zinnige radio geeft echte voldoening. Ik werk niet voor Focus voor het geld, of het aanzien, maar omdat we zoveel lol hebben met het maken ervan. We hebben een heel leuk team, waar iedereen een passie voor radio en wetenschap heeft. Door het enthousiasme van alle medewerkers, ga ik elke dag met genot en een trots gevoel naar mijn werk. Zonder plezier in je werk, houd je het ook niet vol in de journalistiek.’