Feministisch journaliste Tessel ten Zweege: “Een carrière maken als een objectieve journalist is niet mijn ambitie”
interview, gepubliceerd op 27 Oct 2023, door Béatrice Bensdorp

Ze was negentien toen ze in 2017 het feministische zine Pisswife oprichtte. Inmiddels is Tessel ten Zweege (25) de trotse auteur van de feministische boeken ‘Dat zou jij nooit toelaten’ en ‘Voorbij de verbijstering’ en heeft ze haar eerste online essay ‘Tessel in Cyberspace’ gelanceerd. De jonge journaliste omarmt het feminisme in haar volledig: “Het is voor mij een heel logisch vertrekpunt van kijken naar de wereld.”

Deze feministische kijk naar de wereld had Tessel altijd al wel, maar werd sterker op de middelbare school. “Ik groeide op in de middelbareschooltijd van de bangalijsten. Toen dacht ik al: ‘dit is oneerlijk en hier zijn we met twee maten aan het meten’.” Ze vervolgde haar studiecarrière met Genderstudies in Amsterdam, daar leerde ze over intersectioneel feminisme en de verbinding tussen feminisme en racisme. Het feminisme werd hierdoor nog belangrijker voor haar: “Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de bestaande verschillen en door te hebben hoe dat mensen hun ervaring in de wereld kleurt. Dus daarom vind ik dat het een centraal punt moet zijn in alles wat ik hier doe.” 

Een beetje bloot 

Naast dat feminisme een centraal punt is in de manier waarop ze zichzelf in de journalistiek profileert, vindt Tessel het ook heerlijk om zichzelf feminien te kleden. “Ik ben er nu niet echt op gekleed, maar ik ben heel erg hyper-feminine. Dat vind ik gewoon een hele fijne aesthetic.” Tijdens het gesprek droeg ze een ingetogen shirt en een spijkerbroek, maar normaal voelt ze zich het lekkerste in een beetje blote kleding. 

Ze vertelt met een lach op haar gezicht: “Mijn moeder die Tessel in Cyberspace keek, zei: ‘Ik vind het een hele goede serie, maar waarom altijd die sexy pakjes?’. Terwijl ik me zo neutraal voel over mijn lichaam. Ik heb gewoon een tijd geleden afgeleerd dat bloot sexy is en het vrouwenlichaam per definitie seksueel is. Ik voel me gewoon het lekkerste in een beetje blote kleding. Maar voor mij is dat heel vanzelfsprekend.”

Een hokje

Tessel is dus van binnen en van buiten een ware feminist en zet zichzelf ook graag zo neer in de media. Dit heeft volgens haar helaas ook een keerzijde: “Een carrière maken als een objectieve journalist is niet mijn ambitie. Maar ik vind het soms wel vervelend dat het dan een soort van hokje is.” Ze wil dat haar bereik niet belemmerd wordt door haar feministische uitgangspunt. “Ik kreeg bijvoorbeeld een verzoek over Rubiales, die Spaanse coach, die opeens een speelster op de mond kuste. Dan word ik opgebeld met de vraag: ‘Vind je hier toevallig iets van?’.”

Doordat Tessel het feministische subjectief volledig heeft omarmt, acht ze de kans klein dat ze snel gevraagd zal worden voor nieuwsrapportages die niet per se feministische onderwerpen aansnijden. Er hangt een vooroordeel boven haar hoofd, dat aanneemt dat ze al een vaste mening heeft over een onderwerp en deze daarom dan niet meer kan aanvliegen. 

Vind je dat jammer? 

“Ja, het lijkt me wel leuk om ook buiten mijn niche dingen te leren en dingen te doen. Misschien in de toekomst.”

Voor nu is Tessel lekker bezig in haar huidige vakgebied. Ze begon tijdens haar master aan haar eerste boek. Corona was net uitgebroken, waardoor ze alle tijd had om al haar gedachten op papier te zetten. Geluk bij een ongeluk. “Soms zat ik in het ene venster in Zoom om mijn colleges te volgen en in het andere venster zat ik mijn boek te schrijven.” 

Trots op mezelf

Haar eerste boek ‘Dat zou jij nooit toelaten’ focust op partnergeweld, omdat ze dat zelf op vroege leeftijd meemaakte. Wat motiveerde haar om het boek te schrijven? Ze was klaar met de schaamte. Ze wilde dit van haar afschudden en haar verhaal vertellen. Het schrijven van het boek was voor haar een heel natuurlijk proces. Ze wist precies hoe ze de gebeurtenissen wilde opschrijven en welke taal bij haar paste.

En toen het boek eenmaal uit was, was ze heel “excited”, zoals ze zelf zegt: “Ik wilde altijd een schrijver worden. Ik was gewoon echt trots op mezelf.  Het is echt een mooie samenvatting van de afgelopen jaren van mijn leven.  Niet alleen de nare dingen die ik heb meegemaakt, maar ook de feministische lessen die ik heb geleerd. Die staan er natuurlijk ook in. Dus ja, ik was echt heel blij.” 

Tessel ten Zweege vandaag in haar ingetogen kleding. Foto: Béatrice Bensdorp

Zode aan de dijk

Haar tweede boek ‘Voorbij de verbijstering’ schreef ze kort na haar eerste boek, in samenwerking met Renée Römkens en Anja Meulenbelt. In de bundel moesten de visies van de drie feministen in harmonie samengebracht worden. Dit leidde af en toe tot discussie, vertelt Tessel. “Bijvoorbeeld Renée, zij is meer van de liberale feministen garde. Ze wilde dat iemand van de krijgsmacht een stuk in het boek schreef. Dat vond ik op zich goed, want ik ben voor meerdere perspectieven, maar ik ben heel kritisch over de krijgsmacht. Dus je bent dan gewoon heel erg bezig om compromissen te sluiten.” Maar het was volgens haar ook vooral heel leerzaam.

In een interview met TittyMag’s Sweet Sixteen gaf Tessel als 22-jarige aan dat haar droom het schrijven van een boek was. Nu, inmiddels drie jaar later, is deze droom al drie keer uitgekomen. Haar derde boek ligt namelijk in november in de winkels en gaat over Femicide. Een woord waar een rood kringeltje onder verschijnt en dringend meer naamsbekendheid nodig heeft. 

“Femicide betekent volgens Diana Russell: Moord op vrouwen vanwege vrouwenhaat of een gevoel van eigendom over vrouwen,” legt Tessel uit. Afgelopen jaar verscheen het begrip voor het eerst in de Tweede Kamer. “Veel te laat. Want we weten al sinds 2020 dat elke acht dagen één vrouw wordt vermoord door een partner of ex-partner. Ik hoop dat het boek zode aan de dijk zet zodat mensen het er veel over gaan hebben.”

Kinderkamer versus echokamer 

Tessel geeft in hetzelfde interview met TittyMag aan dat haar tweede droom, na het schrijven van een boek, het maken van een webserie is. Ook check. Haar serie ‘Tessel in Cyberspace’ is namelijk net gelanceerd en snijdt gelijk gevoelige, maar zeer belangrijke onderwerpen aan. Vragen als ‘Maakt het internet ons gay?’ en ‘Is de Manosphere toxic of niet?’ passeren de revue. 

Met de serie wilde Tessel de impact van het internet weergeven, zonder daar de kijker te veel in te sturen. Met bepaalde symboliek werd het online essay vervolgens zorgvuldig ingericht. “Het internet is een van plek van kansen en ontdekking. Waar je vroeger vanuit je eigen kinderkamertje op Tumblr of YouTube ging kijken en daar allemaal nieuwe dingen ontdekte. Het is een plek waar je heel veel over jezelf kan leren.”

Maar de cyberspace heeft ook een hele ander kant. “We wilden laten zien dat het internet soms ook een heel lege plek is. Iedereen kan anoniem zijn. Volgens ons is het een echokamer, waar eigenlijk alleen je eigen mening terug aan jezelf wordt gespeeld.” 

Alpha mannen

In haar serie is Tessel niet bang om vragen te stellen. Zo zit ze in de aflevering over de Manosphere tegenover verschillende ‘alpha mannen’ en vindt ze het juist uitdagend om sommige vragen te stellen. “Het is dan natuurlijk echt een spelletje. Je moet net vragen stellen waardoor zij zich vrij en veilig voelen om hun ware zelf te laten zien. Als ik er heel kritisch in ga, gaan ze natuurlijk alleen maar sociaal-wenselijke antwoorden geven.” 

Negatieve reacties doen Tessel ook niet de das om. In dezelfde aflevering van de Manosphere kaart ze Andrew Tate aan, daar kwam enig tegengeluid bij kijken. “Het zijn vaak veertienjarige middelbare scholieren die gewoon iets boos achter hun laptop typen.” Gelukkig heeft ze de afgelopen jaren een flinke olifantshuid opgebouwd, geeft Tessel aan. “Ik ga me niet de mond laten snoeren door veertienjarigen.” 

Door het internet kan iedereen zichzelf beter uiten en ontplooien. Soortgenoten zijn steeds makkelijker gevonden, zoals in de Manosphere te zien is. Dit geldt ook voor de feministische bubbel waarin Tessel zich soms kan bevinden op bijvoorbeeld TikTok. 

Denk je dat je net zo feministisch zou zijn geweest als het internet niet had bestaan? 

“Sowieso niet. Ik heb zo veel geleerd van het internet.”

Duidelijke taal. Uit het internet valt volgens Tessel veel te halen, vooral uit de feministische cirkel waar Tessel zich in bevindt. “Maar,” zegt ze, “ik wil niet dat het mijn hele wereldbeeld gaat overnemen.” 

Keuringsdienst van Waarde

In de toekomst is ze zeker nog van plan zich te blijven focussen op taboeonderwerpen. Zoals het ontstaan van Traditional Wifes (ofwel, Tradwifes) of hoe artificiële intelligentie racisme in stand houdt. Maar ze wil na haar derde boek én webserie ook even een kleine adempauze nemen en daarna wellicht een van haar nieuwe dromen najagen. 

“Ik wil nieuwe dingen leren. Ik ben heel erg open voor dingen die ik nog nooit heb gedaan. Misschien een documentaire maken met een team dat over iets gaat waar ik totaal nog geen verstand van heb. Of”, vertelt Tessel vervolgens lachend, “misschien een beetje een kneuterige droom: ik wil heel graag een keer Keuringsdienst van waarde presenteren. Dat lijkt me heel leuk om te doen.”