Daniela Silvestri, redactie coördinator OPEN Rotterdam : “Journalisten zijn belangrijk, want we zijn een soort van gatekeepers”
verhaal, gepubliceerd op 27 Oct 2023, door Christina Kwarten

Daniela Silvestri ging in 2013 aan de slag bij Open Rotterdam, toen sociale media nog in de kinderschoenen stond. Nu, tien jaar later, is ze opnieuw aan boord en deelt ze haar inzichten over de impact van sociale media op de lokale publieke omroep. Sociale media heeft voor meer interactie gezorgd, maar dat kan ook gevaarlijk zijn. “Je weet niet of iemand zich goed heeft ingelezen of gekke Henkie is.”

“Ja, ik was de OG,” vertelt Silvestri lachend als ze terugblikt op haar beginperiode bij OPEN Rotterdam. “Toen ik in 2013 begon was de opkomst van sociale media net gaande.”

Silvestri herinnert zich hoe ze als pionier de sociale media voor de omroep opzette, waarbij ze vanaf nul begon. “Er was geen strategie, er was geen plan, er was geen stijlboek. Alles moest vanaf de basis worden opgebouwd, van het bedenken van content tot het daadwerkelijk creëren ervan.”

Eerst combineerde ze haar rol als verslaggever met het opzetten van de sociale media. “Ik deed toen alles in mijn eentje. Dat was veel werk,” deelt ze. Later besefte Silvestri dat ze zich volledig wilde richten op sociale media, want ‘anders gebeurt er gewoon niks, en dat is zonde’.

Een Rotterdamse verbintenis

Als geboren en getogen Rotterdammer voelt Silvestri een sterke band met haar stad. “Mijn vorige werkgever zei: ‘je komt eigenlijk alleen de stad uit voor werk of vakantie’. Ja, dat is soms inderdaad zo,” grapt ze. Deze connectie met Rotterdam komt ook tot uiting in haar werk bij de lokale publieke omroep.

Wat trok jouw specifiek aan om bij de lokale omroep te werken?

“Ik was eerder vrijwilliger bij een Rotterdams lifestyle platform, Urban City Guide. Het was een soort hobbyproject waarbij we dit platform hebben opgezet. Zo leer je heel veel van de stad. Ik had het idee van: ik ken wel wat mensen, ik ken de stad.”

Hoe weet je wat er speelt in de Rotterdam?

“Elke ochtend hebben we een redactievergadering waarin we bespreken wat iedereen heeft opgemerkt. Dat kan variëren van nieuwsplatforms tot sociale media, eigenlijk van alles. Ook gewoon op straat. Als je door de straat loopt en je denkt bij jezelf: hé, wat doet deze hoop afval hier? Of: oh, er staan echt heel veel huizen leeg in deze straat. Het is belangrijk om je ogen en oren open te houden.”

Is ‘Rotterdams zijn’ een voorwaarde om bij een lokale Rotterdamse omroep te werken?

“Het is niet per se noodzakelijk. We hebben bijvoorbeeld een stagiaire die erg gedreven is, zich vastbijt in onderwerpen en zich snel eigen maakt. Het draait niet zozeer om het volledig kennen van de stad. Maar we behandelen ook bredere thema’s, zoals armoede. Dan kijk je naar wat er speelt in Rotterdam. Misschien is wat lokale kennis handig, maar daar zijn collega’s voor. Er is altijd wel iemand die bijvoorbeeld iemand kent die bij een daklozenopvang werkt, of iemand in de wijk die maaltijden verzorgt. Zo komen we op allerlei verschillende verhalen.”

Daniela Silvestri bij haar thuis in Rotterdam

Van taal naar tijdlijn

Na een eerdere studie Engelse taal en cultuur, vond Silvestri haar weg naar de journalistiek en media. Ze vertelt: “Ik wilde altijd schrijven en media heeft ze altijd geboeid.”

Haar veelzijdige carrière strekt zich uit van RTL7 tot lokale omroepen zoals RTV Rijnmond en OPEN Rotterdam. Bij de laatste vervulde ze bijna zes jaar lang diverse functies, variërend van community manager tot eindredacteur en presentatrice.

Op de vraag hoe ze de benodigde vaardigheden verwierf, antwoordde Silvestri: “Gewoon doen. Door te doen leer je het meeste.”

Bij RTV Rijnmond begon ze met het beheren van sociale media, maar later raakte ze ook betrokken bij de radio. Ze werkte er 2,5 jaar, waarvan het laatste half jaar voornamelijk gewijd was aan het produceren en co-hosten van radioprogramma’s.

Sinds juni is Silvestri weer terug bij OPEN Rotterdam, nu als redactie coördinator. “Ik werk vier dagen in de week. Eén dag ben ik bezig met het programmaschema,” vertelt ze. Dit schema bepaalt wat er wordt uitgezonden en wanneer. “Het eerste kwartier is gereserveerd voor ons nieuwsmagazine, vergelijkbaar met het journaal.”

“De andere drie dagen ben ik eindredacteur. ’s Ochtends leid ik de redactievergadering en zorg ervoor dat ideeën gedocumenteerd en georganiseerd worden. Ik ben met name verantwoordelijk voor ons nieuwsprogramma, 010nu. Soms hebben we maar één reportage en nog geen andere content. Dan moeten we echt creatief zijn. Dan vraag ik bijvoorbeeld aan de stagiairs: ‘Kunnen jullie een open straatvraag stellen’?”

Als je nu terugkijkt op je beginjaren bij OPEN Rotterdam, zo’n 10 jaar geleden, en dit vergelijkt met nu, welke veranderingen vallen je dan op?

“Er is nu meer interactie met het publiek dan vroeger. Traditionele media waren vooral gericht op uitzenden. Een tv zendt. Je had weinig inzicht in wat de persoon aan de andere kant van het scherm dacht. We maken regelmatig insta-stories waarin we mensen vragen om hun mening, bijvoorbeeld over kwesties zoals Israël-Palestina. Als je iets op Instagram plaatst, krijg je in principe direct reactie. Dit maakt soms ook duidelijk dat je de plank misslaat.”

Wat me opvalt is dat onder nieuwsberichten op sociale media vaak veel negatieve reacties te vinden zijn. Heb jij hier ook ervaring mee?

“Ja, dat gebeurt altijd. Bijvoorbeeld toen ik bij Rijnmond werkte, was er de Black Lives Matter demonstratie. Toen heb ik de hele dag na de demonstratie besteed aan monteren. Soms denk je, wow, dít is ons publiek. Het is dan best lastig om in de rol van journalist te blijven, want je bent ook een mens en hebt zelf ook een mening. Aan de andere kant zijn er ook mensen die de tijd nemen om complimenten te geven. Ik herinner me nog dat ik toen ook nog bij Rijnmond de online redactie deed. Op een dag belde een oudere dame me op en zei: ‘Die Peter doet dat zó leuk op de radio. Kun je dat tegen hem zeggen?’ Dus ik zei: ‘Ja, natuurlijk’, haha.”

Hoe vind je de balans tussen het betrekken van het publiek en objectief blijven?

“Ik heb het idee dat door sociale media steeds meer mensen denken dat ze experts zijn. Ze reageren op berichten en beweren: ‘Dit is zo, want ik het dit gelezen of gehoord.’ Dat kan gevaarlijk zijn. Het kan zijn dat iemand zich inderdaad heeft ingelezen, maar het kan ook gekke henkie zijn. Daarom is het belangrijk dat journalisten er zijn, want we zijn een soort van gatekeepers. Vooral bij gevoelige onderwerpen is het heel belangrijk om kritisch te zijn. want wij maken natuurlijk ook een keuze in wat we wel vertellen, en misschien niet of nog niet vertellen. Bij ons is dit zeker iets waar we écht naar kijken.”

De toekomst van de lokale omroep zal volgens Silvestri steeds meer draaien om hyperlokale berichtgeving. Ze voorspelt: “We zullen ons nóg meer richten op wat er gebeurt in de directe gemeenschappen om ons heen.”

Daarnaast ziet ze een verschuiving van zenden naar interactie en samenwerking met het publiek. “Bij OPEN Rotterdam hebben we een wijkredactie. De coördinator voert gesprekken met bewoners, waardoor we veel aanwezig zijn in de gemeenschap. In tegenstelling tot traditionele media, die voornamelijk zenden, streven wij er actief naar om de mensen op te zoeken.”

Silvestri sluit af met enkele waardevolle tips voor toekomstige journalisten. Ze moedigt hen aan om niet passief af te wachten, maar actief op zoek te gaan naar verhalen. “Pak die telefoon op. Misschien is het niets, misschien is het een wereldverhaal.”