Haar missie staat op de website van De Correspondent omschreven als ‘verhalen maken over mensen waar altijd over, maar niet mee gepraat wordt’. Vera Mulder (34) begon deze missie tien jaar geleden, nadat ze op televisie hoorde dat journalist Rob Wijnberg bezig was met de oprichting van De Correspondent, een journalistiek platform waar onafhankelijkheid, transparantie en diepgaande verhalen centraal staan. Inmiddels heeft ze al een behoorlijke hoeveelheid artikelen mogen schrijven voor het medium, met onderwerpen die variëren van pleegzorg tot racisme, en van carnaval tot sekswerk. Eén ding wat in iedere publicatie duidelijk naar voren komt is dat, wat het thema ook is, er altijd mensen bij betrokken zijn. Mensen met eigen emoties, ervaringen, behoeftes… ‘gewoon mensen zoals jij en ik. Dat moeten we niet uit het oog verliezen.’  

Mulder begon haar journalistieke carrière als student aan de School voor Journalistiek in Utrecht. In deze periode heeft ze zoal voor De Groene Amsterdammer en Vrij Nederland geschreven. Na haar afstuderen is ze met veel enthousiasme begonnen bij de toen nog maar net opgerichte Correspondent, die perfect bleek aan te sluiten op haar eigen journalistieke visie. Gaandeweg ontwikkelde het idee zich om via haar producties een stem te geven aan mensen die doorgaans maar weinig gehoor krijgen in de Nederlandse samenleving. ‘Ik merkte zelf vaak dat als ik kranten las, er niet echt verhalen in stonden die ik zelf herkenbaar vond of dat er personen in voorkwamen waar ik me in herkende. Toen dacht ik: dat kan ook anders.’ Daarbij dankt Mulder deze belangstelling voor haar medemens naar eigen zeggen voor een groot deel aan het werk dat haar ouders hebben gedaan. ‘Mijn vader was wijkwerker en mijn moeder heeft altijd fondsen geworven voor maatschappelijke projecten en trainingen gegeven aan vrijwilligers. Via hen hoorde ik vaak verhalen waarvan ik dacht: hoezo staat dit niet op de voorpagina van de krant? Waarom is hier zo weinig oog voor, want deze mensen hebben het hard nodig.’  

Vera Mulder in thuisstad ‘s-Hertogenbosch (Foto: Fate Minderhout)

Van pleegzorg tot racisme, en van carnaval tot sekswerk 

De manieren waarop Mulder tot haar onderwerpen komt, zijn even variërend als de onderwerpen zelf. De ene keer wordt ze benaderd door mensen met een interessant idee voor een onderzoek, de andere keer hoort ze zelf iets in het nieuws of haar omgeving wat vraagtekens oproept. Zo vertelt Mulder over haar huidige project dat begon met een bekende die onlangs op zeventigjarige leeftijd de diagnose autisme kreeg. ‘Ik had er nooit zo bij stil gestaan dat dat bestaat. Wanneer hoor je nou iemand zeggen “ik ben 80 en heb borderline” of “ik ben 65 en heb ADHD”. Dat is meer iets wat jongere mensen bespreken en waar kinderen een diagnose van krijgen.’ Met die verblufte gedachte raakte Mulder in contact met de instelling waar de bekende bij loopt, en waar twee therapeuten een boek hebben geschreven over het belang van de late diagnose. Afgelopen week publiceerde ze het derde deel van een drieluik over senioren in de GGZ, waarmee ze hoopt dit onderwerp meer bespreekbaar en bekend te maken bij het publiek. ‘Je voelt vaak wel aan waar een verhaal met sociale waarde zit. Als je ergens zelf op aanslaat, is de kans heel groot dat daar iets zit. Misschien is het niet gelijk van algemeen belang, maar als er iets voor jou in zit, zal dat waarschijnlijk ook voor anderen gelden.’ 

Het gebeurt dan ook niet vaak dat Mulder een onderwerp uit de weg gaat. Ze durft prima haar standpunt in te nemen over onderwerpen die ter maatschappelijke discussie staan. Wel hecht ze veel waarde aan het inbrengen van de nuance waar nodig, en het zorgvuldig omgaan met feiten. Volgens Mulder heeft het genuanceerder nadenken en te werk gaan ook te maken met ouder worden en ervaringen opdoen. Zo heeft ze in haar eerdere jaren bij De Correspondent wel eens stukken geschreven waarvan ze zichzelf achteraf verwijt dat ze te radicaal of emotioneel geweest is. ‘Dan was ik heel enthousiast en dacht ik “this is the way to go”, waardoor ik veel te ongenuanceerd was.’ 

Toch kan Mulder zich veel aantrekken van de reacties van het publiek. ‘Ik kan een ontzettend zacht ei zijn, daar ben ik eerlijk over. Ik denk dat je daardoor ook hele mooie verhalen kunt maken omdat mensen je raken, maar het werkt wel twee kanten op.’ Ze schrijft bijvoorbeeld met enige regelmaat over racisme, waarop de reacties vaak niet mals zijn. ‘Je hebt antiracisten die vinden dat ik niet radicaal genoeg ben, en racisten… kunt je voorstellen wat die allemaal zeggen.’ Hoewel de reacties Mulder niet koud laten, schuwt ze omstreden thema’s niet. 

Misschien is het niet gelijk van algemeen belang, maar als er iets voor jou in zit, zal dat waarschijnlijk ook voor anderen gelden.

– Vera Mulder

Het gaat altijd om mensen 

Wat voor Mulder van groot belang is in haar werk, is het oog voor de mensen. Ze kaart vaak grote structurele problemen aan, maar brengt deze ook in verband met de geleefde realiteit. Op die manier maakt Mulder verhalen tastbaar en inleefbaar. Zo schreef ze in het eerdergenoemde drieluik over senioren in de GGZ over Mia van 66 met ADHD. De lezer wordt uitvoerig meegenomen in Mia’s verhaal, dat als rode draad in het artikel fungeert. Uiteindelijk staat deze ervaring representatief voor een veel groter fenomeen in de samenleving. ‘Ik zou het het allermooiste vinden als mijn werk als effect heeft dat mensen zich realiseren dat het altijd over mensen gaat. Het is interessant om te kijken waar wat vandaan komt, en om elkaar niet bij voorbaat weg te zetten als het een of ander. Uiteindelijk willen we allemaal als mens gezien worden.’ 

Om dit effect te creëren, laat Mulder veel ruimte over voor emotie in haar producties. Ze staat op De Correspondent dan ook omschreven als ‘Correspondent Emotie’. ‘Ik heb het idee dat veel van wat mensen doen en zeggen voortkomt uit emotie, wat superlogisch is. Maar dat heeft soms niet echt plek in verhalen. Dan wordt emotie tegenover feiten gezet, maar feiten zijn geen kuur voor boosheid of gekwetstheid, of je ongezien voelen.’ Volgens Mulder speelt emotie een grote rol in ieder verhaal. Daarom wil ze niet alleen kijken naar ‘hoe iets is’, maar vooral ook naar hoe mensen dat ervaren. 

Mulder legt eveneens nadruk op de menselijkheid van de journalist, en hecht veel waarde aan het uitleggen van haar eigen positionaliteit. ‘Er is geen “view from nowhere”. Dat bestaat niet en dat moet je ook niet pretenderen. Maar als je iets schrijft, kun je erbij zeggen waar je vandaan komt en waarom je iets vindt. Iedereen heeft een achtergrond, ervaringen, wensen en dromen. Dat moet je meenemen en uitleggen.’ Volgens Mulder was dit bij de start van De Correspondent tevens het grote verschil met de media die er destijds al waren. In iedere publicatie is er ruimte voor de auteur om niet alleen degenen waarover die schrijft, maar ook zichzelf te positioneren in verhouding tot het onderwerp. 

Feiten zijn geen kuur voor boosheid of gekwetstheid, of je ongezien voelen.

– Vera Mulder

Journalistieke ambitie 

Mulder heeft inmiddels al een aardig repertoire aan verhalen met mensen waar ‘altijd over, maar niet mee gepraat wordt’, en hoopt deze nog veel verder uit te mogen breiden bij De Correspondent. Wat betreft de komende jaren zou ze zich nog meer willen verdiepen in ‘de grijstinten’. Volgens Mulder zijn we er niet meer bij gebaat om altijd maar een kant te kiezen, en moeten we verder zoeken naar manieren om dingen in context te zien, en mensen elkaar te laten begrijpen. Zoals eerder omschreven, speelt nuance hierin een sleutelrol. 

Daarbij ziet Mulder veel kansen in de opkomende crossmediale journalistiek. Zo zijn veel artikelen van De Correspondent als podcast te beluisteren, en worden er regelmatig korte verhalen of video’s gedeeld op de sociale mediakanalen. ‘Als je het hebt over diversiteit en verschillende mensen aanspreken kun je niet alleen maar lange essays schrijven. Dan moet je ook korte stukken in simpeler taalgebruik maken. Ik denk dat dat alleen maar goed is.’ 

Hoe De Correspondent zich verder zal ontwikkelen de komende jaren weet Mulder niet, maar ze vertrouwt erop dat de missie om onafhankelijke, diepgaande journalistiek te maken niet uit het oog verloren zal gaan. Op deze manier kan ze naar eigen zeggen nog wel 50 jaar doorgaan. ‘Het is een beetje mijn tweede familie, en ik ben heel dankbaar dat ik elke dag met deze mensen dit werk mag doen.’