Rotterdam Rail Cargo: De Rotterdamse haven op een bordspel
reportage, gepubliceerd op 18 Sep 2018, door Amine Willemse

De grootste haven van Europa investeert in serious games. De Gamelab van de TU Delft heeft een bordspel ontwikkeld dat de problemen in de Rotterdamse Haven zichtbaar moet gaan maken. “Rotterdam Rail Cargo Challenge is een spel dat de medewerkers de mogelijkheid biedt om te experimenteren in een veilige omgeving. zegt Heide Luckosch, onderzoeker bij de Gamelab aan de TU Delft. 

De Gamelab van de TU Delft bestaat uit een kleine werkruimte, net wat groter dan een gemiddelde studentenkamer. Toch zijn zij hier bezig met het inzichtelijk maken van grote maatschappelijke problemen die zich in de transportsector afspelen. Er wordt binnen de Gamelab aandacht besteed hoe het samenwerkingsproces in de Rotterdamse haven kan worden verbeterd. In het jaar 2017 werkten ruim 175.000 mensen in de Rotterdamse haven. Allemaal medewerkers die een bijdrage moeten leveren aan een efficiënt verloop van het vervoer van goederen.

 

Rotterdam Rail Cargo

Rotterdam Rail Cargo is een spel waarin het doel is om oplossingen te bedenken voor het efficiënt vervoeren van verschillende goederen. Het spel is een project dat onder meer in samenwerking is gemaakt met de Nederlandse organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO), het Havenbedrijf Amsterdam en het Havenbedrijf Rotterdam.

Gamelab onderzoeker Heide Lukosch pakt een zwaar ogende doos voorzichtig uit. Opvallend genoeg geen virtueel spel, maar een bordspel dat vergelijkbaar is met die van Monopoly. Het spelveld is een simplistische versie van een plattegrond van de Rotterdamse haven waar de routes van de treinsporen en vrachtschepen staan afgebeeld. Verder bevat het spelobjecten zoals een zandloper, losse kaarten met diverse opdrachten en poker chips.

Het speelt zich af op de Maasvlakte waar nieuwe sporen zijn gebouwd om goederen te vervoeren: “Partners in een logistieke keten moeten op een flexibele wijze in staat zijn om verschillende manieren te vinden bij het vervoeren van goederen. Door bijvoorbeeld voor een deel gebruik te maken van de waterwegen of van de trein ”, zegt Heide Lukosch.

Heide Lukosch, onderzoeker bij het Gamelab.

De treinsporen moeten nieuwe mogelijkheden bieden om containervracht door de haven van Rotterdam te vervoeren. Containervracht kan hierdoor over meerdere routes worden verdeeld en gebundeld. Binnen Rotterdam Rail Cargo Challenge moeten spelers verschillende opdrachten uitvoeren: “Spelers sluiten contracten met spooroperators, om goederen naar Duisburg (Duitsland) te kunnen vervoeren. De poker chips dienen als betaalmiddel om de goederen te mogen vervoeren”.

Zo min mogelijk verlies draaien

De ontwikkelaars van Rotterdam Rail Cargo hebben bewust een spelelement verwerkt waarin spelers falen wanneer zij enkel van de spoorwegen gebruik maken. Bij het spel gaat het niet om het winnen: “Medewerkers van diverse functies moeten met elkaar samenwerken en naar oplossingen gaan zoeken om geen verlies te draaien. In het spel is er ook een reputatiemeter toegevoegd waar de reputatie omlaag gaat wanneer spelers te vaak gebruik maken van de vrachtwagens”.

Het spel wil daarmee rekening houden met de CO-2 uitstoot in de Rotterdamse Haven. De bedoeling is dat spelers geen verlies draaien en voorkomen dat er te veel goederen worden overgenomen door de concurrerende haven van de plaats Hamburg in Duitsland: “Wanneer spelers verlies draaien, krijgen zij steeds minder opdrachten en kunnen zij daardoor minder inkomsten genereren”, zegt Heide Lukosch.

Veilig experimenteren

De Rotterdamse haven staat bekend als het grootste haven- en industriecomplex van heel Europa. Volgens cijfers van de Port of Rotterdam heeft de haven van Rotterdam in de eerste zes maanden van 2018 een overslag gerealiseerd van 232,8 miljoen ton. Dit is het aantal goederen dat wordt vervoerd aan de hand van zeeschepen. De financiële positie van het havenbedrijf zijn met deze cijfers voor het eerste halfjaar van 2018 stabiel gebleven. De haven van Rotterdam heeft nog altijd een belangrijk aandeel in het vervoeren van stoffen als chemicaliën, kolen, aardolie en ertsen.

Het is volgens Lukosch noodzakelijk dat deze goederen op een efficiënte manier worden vervoerd door een goede samenwerking tussen de verschillende partijen, zonder dat dit leidt tot onnodige kosten en overbodige CO2-uitstoot. Innovatie is daarom belangrijk voor de ontwikkeling van de Rotterdamse haven

Een spel als Rotterdam Rail Cargo Challenge biedt daarom de ruimte om veilig te experimenteren en samen te zoeken naar mogelijke oplossingen: “De Rotterdamse haven investeert in dergelijke spellen, juist vanwege de complexiteit en hectiek die bij het werk in de Rotterdamse haven komt kijken”, vertelt Heide Lukosch. De Rotterdamse haven heeft volgens Lukosch pas de laatste jaren echt geïnvesteerd in technische innovaties en is nog altijd voorzichtig bij het omarmen van nieuwe mogelijkheden bij het vervoer van verschillende goederen.

Een kleine miscommunicatie tussen twee medewerkers, kan volgens Lukosch leiden tot een onnodige vertraging en dus een onnodig verlies van inkomsten bij het vervoeren van goederen. Om die reden werkt het havenbedrijf nauw samen met de Faculteit Techniek, Bestuur en Management van de TU Delft. “Rotterdam Rail Cargo is een spel dat de mogelijkheid voor medewerkers biedt om te experimenteren in een veilige omgeving waar naar nieuwe oplossingen wordt gezocht. Bestaande problemen die in de Rotterdamse  afspelen worden door dit spel inzichtelijk gemaakt”, zegt Heide Lukosch.