In Nederland zijn ruim 600 onbewaakte spoorwegovergangen. En dat is gevaarlijk. Bij deze overgangen kun je namelijk niet goed zien of horen of er een trein aankomt. ProRail, de beheerder van de spoorwegen in Nederland, geeft aan 127 van deze overgangen aan te gaan pakken. Maar dit blijkt dus slechts het topje van de ijsberg te zijn. 

“NABO’s”

Zo noemt ProRail de onbewaakte overgangen. NABO staat voor ‘Niet Actief Beveiligde Overweg’. Dit zijn overwegen zonder slagbomen, knipperlichten of geluidswaarschuwingen. Het gaat regelmatig (bijna) mis op dit soort plekken, zoals te zien was in een campagne van ProRail:

Onbewaakte overgangen bestaat in allerlei soorten en maten. Dat zie je in deze video:

Hier komt explainer

Vanwege deze gevaarlijke situaties, die zelfs dodelijk kunnen zijn, wil ProRail zo snel mogelijk af van deze overwegen. Regelmatig duikt de directeur van ProRail bij zo’n overweg op om deze zelf af te sluiten met betonblokken. ProRail geeft aan dat zij aan de onbeveiligde overwegen een einde wil maken. De meeste van deze overwegen zijn te vinden in het oosten en het noorden van het land. Kijk maar op deze kaart. Dit zijn alle onbewaakte overgangen op het reizigersnet, waar dus alle sprinters en intercity’s op rijden: 

De bovenstaande cijfers zijn afkomstig van Prorail, het bedrijf dat het spoort beheert . In een rapport  van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstraat staan nog meer cijfers van de overwegen in Nederland. Hieruit blijkt dat de overwegen die ProRail aan probeert te pakken slechts een klein gedeelte van de overwegen is. Dit is te zien in onderstaande grafiek:

De overgangen die ProRail aan wil pakken, zijn alleen de openbare overgangen op het reizigersnet. In bovenstaande grafiek is dit het gele vlak. Hier vallen twee categorieën dus niet in: de particuliere overgangen en de overgangen op het goederennet. In totaal zijn er daarmee ruim 600 onbewaakte overgangen in Nederland. Waar al deze overgangen te vinden zijn, zie je op onderstaande kaart.

Particuliere overgangen liggen op grond die niet in handen van ProRail zelf is. Alleen de eigenaar van de grond mag deze overweg gebruiken. Bij dit soort overwegen staan vaak geen waarschuwingen, zoals een Andreaskruis of geluids- en lichtwaarschuwingen.

Ongeveer de helft van de onbewaakte spoorwegovergangen bevindt zich op het goederenspoor. Van al de overgangen op het goederenspoor, is ongeveer 60% onbewaakt. ProRail geeft aan dat de reden dat deze overwegen minder vaak beveiligd zijn, de snelheid van de treinen op die trajecten is. Treinen op deze trajecten rijden vaak niet harder dan 40 kilometer per uur. Toch gebeuren er ook op deze overgangen ongelukken; drie in 2017. Maar hoe verander je een onbewaakte in een bewaakte overgang?

Van NABO naar ABO