Al ruim 25 jaar is royalty dé specialiteit van Justine Marcella (51). Voor media als Blauw Bloed, Vorsten en RTL Boulevard volgde ze de royals op de voet en ze schuift regelmatig aan als koninklijk duider bij verschillende talkshows. Hoe is ze in deze journalistieke niche terecht gekomen en waar komt haar fascinatie voor koningshuizen vandaan? “De meeste voldoening haal ik uit mijn doelgroep.”
Na het overhandigen van de bos oranje tulpen – die niet geheel toevallig de naam ‘Prinses Catharina-Amalia’ dragen – startten we met de vraag wat haar zo aantrok in de journalistiek. Hoewel Marcella eigenlijk actrice wilde worden, kwam ze erachter dat schrijven echt haar ding is. “Ik kon al heel jong lezen en schrijven, ik denk dat ik vijf was toen ik mijn eerste schoolkrantje maakte. Ik had nog nooit lager dan een tien voor opstellen gehad terwijl ik zwaar dyslectisch ben, maar dat is mijn docenten blijkbaar nooit opgevallen”, vertelt Marcella verwonderlijk.
Summa cum laude
Marcella studeerde journalistiek aan de Academie voor de Journalistiek in Tilburg. “Ik wilde de allerbeste interviewer van Nederland worden”. Mensen als Ischa Meijer en Sonja Barend zag ze als voorbeelden. Tijdens haar opleiding liep ze stage bij de Amsterdamse omroep AT5. “Ik had voordat mijn stage was afgelopen een contract op zak en mocht als chef planning alles voorbereiden, lijnen uitzetten en nieuws bedenken.” Dat Marcella bij deze opleiding op haar plek zat, blijkt uit het feit dat zij nog steeds de enige alumna in de geschiedenis van de opleiding is die summa cum laude – met een negen – is afgestudeerd. Dat deed ze door het maken van een docu-serie over menselijke verhalen uit de Tweede Wereldoorlog. “Ik vind het leuk om erachter te komen wat mensen beweegt.” Marcella legt al snel de link met het koningshuis. “Het fascineert mij hoe mensen keuzes maken. Wat is het menselijke verhaal achter de grote verhalen?”
Justine Marcella voor het schilderij van haar overgrootmoeder – Beeld: Mitchell van Gerven
Tijdens haar periode bij AT5 werd Marcella al vaak op het koninklijke nieuws gezet. ‘Jij bent een beetje een kakker, doe jij dat maar’ werd er dan gezegd. “Het is een beetje in mijn schoot geworpen. Daarvoor moet ik misschien iets over mijn achtergrond vertellen”, vult ze aan. “De familie Marcella was een beetje een deftige familie. Mijn vader is opgegroeid met personeel in huis. Dat is de oma van mijn vader.” Ze wijst naar het schilderij aan de muur die een prominente plek naast de eettafel inneemt. “Ik ben opgegroeid naast Paleis Soestdijk, mijn vader speelde met prinses Beatrix en prinses Margriet kwam bij mijn oma thuis. Maar mijn moeder was een socialist. Die had er helemaal niks mee en ik als kind eigenlijk ook niet.”
Royaltyvirus
Naar eigen zeggen, kreeg Marcella in 1998 het royaltyvirus echt te pakken toen het onder haar portefeuille viel. In dat jaar werkte ze als journalist voor het actualiteitenprogramma Het Nieuws van SBS. Daar hield ze zich bezig met dossiers als Fokker en vluchtelingen, maar ze had ook de ambitie om te reizen en ze volgde prins Willem-Alexander al een beetje. “Ik zei tegen de hoofdredacteur: die prins gaat naar Afrika, moeten we niet mee, want hij gaat zich toeleggen op water en dat is natuurlijk een voorbereiding op het koningschap. Hij vond het een goed idee om daar een dossier van te maken wat ik voor mijn rekening zou nemen.” En zo geschiedde.
Toen Marcella in ’98 begon met royaltyverslaggeving was het ‘geen sexy onderwerp’. Naast de Telegraaf was zij de enige journalist die verslag deed. “Het is pre-Máxima hé, waar we het over hebben. Mede door Máxima en de achtergrond van haar vader werd het voor andere media interessant om te volgen. Maar daarvoor, nee het was te gek!”, zegt Marcella met enthousiasme. “Ik heb met de KBX (het voormalig regeringsvliegtuig) meegevlogen bijvoorbeeld, dat kan nu echt niet meer.”
Nieuwsgierig
Ondanks dat Marcella al meer dan 25 jaar het koningshuis volgt, heeft ze op een aantal vragen nog geen antwoord. “Wat mij intrigeert, is dat ik het niet begrijp. Ik begrijp niet hoe het is om royal te zijn. Je komt nooit dichtbij genoeg. Ik spreek ze, ik volg ze, maar toch denk ik: hoe ga je naar huis na zo’n dag. Juist omdat we niet heel erg achter de muren kunnen kijken, intrigeert mij dat. Ik ben heel erg nieuwsgierig.”
Een eigenschap die goed van pas komt in de journalistiek, oordeelt ze. “Je weet van alles een beetje en van niks heel veel. Dat is het leuke aan dit vak en specifiek voor royalty dat je alle aspecten van een land meekrijgt. Het ene moment sta je bij de mooiste balletvoorstelling en het volgende moment bij de voedselbank.”
“Ik was eigenlijk republikein”
Zelf speelde ze als klein meisje met Carlos en Margarita (kinderen van prinses Irene, een zus van Beatrix). “Ik ging daar echt niet van knipperen, behalve dat hun fiets mooier was dan die van mij. Ik ben niet van ‘oh, de koning’. Ook misschien wel vanwege dat socialistische wat ik van mijn moeder had meegekregen en ik was ook republikein in die tijd.”
Justine Marcella thuis aan het werk – Beeld: Mitchell van Gerven
Toch heeft ze door haar werk de meerwaarde van de monarchie van dichtbij mogen meemaken. Zo deed ze verslag van de vuurwerkramp in Enschede. “Toen ik zag wat er gebeurde met de mensen toen Beatrix langskwam, ja daar kan geen minister-president tegenop. Dat heb ik daarna nog een paar keer gezien en ook op de reizen in het buitenland, hoe wagenwijd de deuren opengaan.” Marcella verklaart dit effect door de afwezigheid van politieke kleur bij een royal. “Omdat ze ermee opgroeien, voelen veel mensen zich zo verbonden met het koningshuis dat het bijna voelt als een soort familie. Dat kan een president nooit voor elkaar krijgen. Daarom ben ik een beetje omgeslagen, maar dat heeft lang geduurd hoor”, benadrukt ze.
Is het lastig om kritisch en objectief verslag te blijven doen?
Er valt een korte stilte. “Ja dat is een gewetensvraag. Soms wel. Als er nieuws is, meld ik het. Waar royalty vaak een beetje heen gaat is gossip, maar daar wil ik verre van blijven. Als er een vriendje opduikt van Amalia, vind ik dat geen nieuws. Ze is even oud als mijn dochter, dat maakt het ook wat ingewikkeld van ‘zou ik dit voor mijn dochter willen?’ Dan is het antwoord ‘nee’. Iedereen heeft recht op privacy. Pas wanneer blijkt dat Amalia gesprekken heeft met de minister-president over de voorbereiding van een huwelijk, dan is het wel nieuws. Ze moet ook fouten kunnen maken.”
“Ik wil me baseren op feiten. Verbanden leggen wil ik ook nog doen, van ‘we zagen dit of dat in het verleden of in het buitenland’, maar geen speculatie. Dat verdient een stuk minder hoor dan wanneer ik het wel zou doen. Ik zou echt tien verhalen per dag kunnen schrijven als ik niet deze moraal had. Ik geloof niet dat ik beloond ga worden voor mijn gedrag, maar ik kan mezelf wel ’s avonds in de spiegel aankijken.”
Groter paleis nodig
Na jaren voor verschillende tv-programma’s – waaronder Blauw Bloed – gewerkt te hebben, besloot ze in 2012 dat het tijd was voor een nieuwe stap. Ze werd hoofdredacteur van het tijdschrift Vorsten. “Ik heb mijn werk gedaan vanuit mijn journalistieke interesse en door Blauw Bloed kwam ik erachter voor wie ik het eigenlijk deed.” De kijkers van Blauw Bloed stonden vaak bij de dranghekken naast het persvak. “Die mensen maandelijks heel blij maken met een nieuwe editie, was voor mij de beste drijfveer die er was. Ik ben van een journalistiek oogpunt een beetje meer gaan denken in doelgroepen en hoe ik die mensen blij kan maken.”
“En dat ging ver. Heel ver”, benadrukt ze. “Ik hield een lezersdag op Paleis Soestdijk met rondleidingen. Hiervoor gebruikte ik de bioscoopzaal van prins Bernard. Daar kunnen 60 mensen in, dus ik dacht dat moet wel lukken. Er kwam 500 man. Dus toen moest ik uitwijken naar Paleis Het Loo dat iets meer ruimte heeft. We werden echt gebeld door mensen wanneer de lezersdag was gezien de planning van hun vakantie. Dat was echt heel erg leuk om te doen.”
Dit bericht op Instagram bekijken
Na tien jaar Vorsten – met als hoogtepunt het verslaan van de inhuldiging van Willem-Alexander – verliet Marcella in 2022 het royaltytijdschrift. Ze is op dit moment gelukkig als zzp’er. “Ik heb met veel plezier bij Vorsten gewerkt, maar ik ben ook een beetje een ongeleid projectiel. Ik kan prima om 10 uur ’s avonds werken. Dat vind ik geen straf, maar daar kun je een team niet mee belasten. Ik hoop dat ik kan blijven freelancen.” Haar trouwe volgers – variërend van 13 tot 83 jaar oud – weten haar via Facebook, Instagram, YouTube en haar website te vinden waar zij hen op de hoogte houdt van het laatste royaltynieuws.
Bridget Jones
Wat Marcella kenmerkt is haar deskundigheid, enthousiasme en out of the box-vraagstelling. “Ik ben onhandig en mijn vragen zijn vaak wat onverwacht. Mijn collega’s noemen mij dan gekscherend de ‘Bridget Jones’ van de groep.” Tijdens het persmoment bij het staatsbezoek aan India gingen de meeste vragen over vluchtelingen en boerenprotesten. “Ik was als laatste aan de beurt en ik kneed mijn vraag dan wel met een beetje humor in en vroeg: majesteit, ook een hele belangrijke vraag van nationaal belang, blijft uw baard staan? Dat was wel heel erg ik.”
‘Haha, heb je Justine weer’, klonk het uit het persvak. “Ik werd ter plekke uitgelachen door mijn collega’s, maar ik vond het een goede vraag. Hier heeft wel iedereen in Nederland het over.” Uiteindelijk opent de NOS het Oranje Jaaroverzicht van 2019 met dit fragment. Vanuit een doelgroep opereren lijkt Marcella’s kracht.
