Op de vraag of hij de zaak van mijn zus kent in zijn woonplaats, Arnhem, komt een bevestigend antwoord. “Small world,” zeggen mensen dan. Met de explainers die hij maakt voor NOS op 3 probeert Devran Alkas (29) deze wereld nog kleiner te maken. “Wij willen die op een constructieve manier maken, zodat de kijker alles wat daarna nog komt beter kan volgen.”
Alkas gaat nu zijn derde jaar in bij de NOS, maar dat hij journalist zou worden was niet vanzelfsprekend. “Ik wist heel lang niet welke kant ik op wilde. Ik ben toen maar Digitale Media en Communicatie gaan studeren omdat ik dacht: ‘Dat is heel breed en dan zie ik wel waar ik terecht kom.’” Eerder deed hij zelfs een jaar Commerciële Economie, omdat het ‘iets met marketing’ was.
Een minorproject bracht hem bij de NTR en Nieuwsuur en wees hem uiteindelijk de weg. “Die zeiden: ‘We willen iets nieuws doen, dus kijk maar wat je doet.’ Mijn groepje wilde iets met 360 graden video doen, want dat was toen helemaal nieuw. We kregen de camera’s die we nodig hadden en mochten gaan experimenten hoe we dat konden implementeren in journalistieke verhalen. Dat heeft er eigenlijk voor gezorgd dat ik dacht: ‘Ik vind dit vet.’” Er volgde een masteropleiding Journalistiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, en Alkas kon daarna aan de slag bij De Gelderlander. Na een jaar daar aan het werk en hij krijgt de vraag van NOS op 3 om hun team te versterken. Zochten ze bij hem iets speciaals? Hij trekt zijn schouders op. “Geen idee.”
Verbinding
De video’s van NOS op 3 worden honderden duizenden keer bekeken, en behoren tot één van de meeste populaire nieuwskanalen op YouTube in Nederland. Volgens Alkas ligt die populariteit voor een deel aan de kijkers zelf, met name hoe betrokken en geïnteresseerd zij zijn. “Als publieke omroep hoeven we minder rekening te houden met clicks of abonnees. Onze video’s richten zich dan ook op wat er in onze doelgroep speelt. Dat zijn vaak ook grote onderwerpen zoals het klimaat, de oorlog in Oekraïne, of de drugshandel. Maar we hebben ook de luxe om ons te kunnen richten op niche verhalen.” Die verhalen, over scheepswrakken of sneakers bijvoorbeeld, leven misschien in een kleiner deel van de doelgroep, maar worden alsnog erg gewaardeerd. “Dat zien we aan de reacties en dat mensen minder snel wegklikken. Maar dat moeten we blijven doen, al wordt het maar tien keer bekeken, omdat we blijkbaar wel goed hebben aangevoeld dat mensen uit deze groep deze video graag wilden zien. Het gaat er om dat we laten zien aan onze kijker: we luisteren naar je.”
In de studio met Devran Alkas
Het experimenteren dat Alkas deed tijdens zijn opleiding gaat ondertussen gewoon door. “We krijgen veel ruimte om een speeltuin te zijn. Ik vind dat we best wel een grote speler zijn in Nederland, vooral op het gebied van die explainers. Maar dat zorgt er wel voor dat we niet stoppen en zeggen ‘We kunnen dit, dus dit is nu wat we gaan doen.’ We proberen nieuwe dingen uit en als we op ons bek gaan, dan is dat maar zo. Maar dan hebben we het in ieder geval geprobeerd.”
Eén van die nieuwe projecten is een wekelijkse livestream op Twitch, een interactieve streaming platform. Kijkers kunnen daar in een chat berichten sturen die de presentatoren gelijk zien en beantwoorden. Dat biedt de mogelijkheid om een band te leggen met het publiek, en dat is voor Alkas heel belangrijk. “Dat proberen we ook veel te laten zien. We gaan bijvoorbeeld op schoolbezoeken of bij bedrijven langs, waar veel jonge mensen zitten. Daar vertellen we dat als mensen iets willen weten, ergens mee zitten, of iets niet snappen in onze video’s, dat ze ons gewoon een bericht moeten sturen. Het komt echt bij ons terecht, niet ergens bij de klantenservice.”
Doel
“We hebben een beetje een ‘rare’ doelgroep, omdat je ze niet kan vangen onder één pijler. Sommigen beginnen net aan hun eerste studie, terwijl anderen al een paar jaar hebben gewerkt.” De gemene deler zou zijn dat vele kijkers iets voor het eerst doen: een eerste huis kopen of een eerste kind krijgen.
We hopen dat je na het kijken van onze video’s beter kunt volgen wat er komen gaat.
“Het is niet aan ons om te vertellen dat iets gebeurt, daar is het journaal voor. Wat wij wel kunnen zeggen is hoe het zo ver gekomen is, en wat er aan gedaan kan worden. Onderwerpen zoals Brexit, bijvoorbeeld. Mensen haken daar op een gegeven moment van af omdat het zo ingewikkeld is, zo lang duurt en niet weten waar te beginnen.” NOS op 3 probeert een beginpunt aan te bieden. “We hopen dat je na het kijken van onze video’s beter kunt volgen wat er komen gaat.”
Transparantie speelt daar ook een rol in. Het gebruiken van Twitch brengt dit doel samen met het experimenteren. Tijdens de streams wordt vaak extra informatie aangeleverd. “Wat we nu vaker doen dan vroeger is laten zien waar we dingen vandaan hebben gehaald, en wat die mensen over dit of dat fenomeen zeggen.” Kijkers kunnen dan zelf opwegen of ze het daar mee eens zijn. “Het is onze taak om zo open en onbevangen mogelijk naar onderwerpen te kijken.”
Het gaat volgens Alkas ook verder dan alleen perspectief en context leveren. “We willen ook graag een stem vertolken voor die groep. Wij zorgen er voor dat je in een liveshow met iemand van Shell, Milieudefensie, en iemand uit de politiek kan praten. Normaal gesproken gebeurt dat niet zo veel.”
